PERSOONLIJKE CURIOSITEITEN Special in het Gratis Magazine van de VERZAMELAARSJAARBEURS

Anton Siedsma, wordt ook wel 'de man van de albums' genoemd. Met recht, want hij heeft een prachtige collectie Verkade- en andere Plaatjesalbums. Maar ook zijn verzameling oude leesplankjes en schoolplaten zijn een lust voor het oog. Zijn kleinkinderen lopen met Pokémon en Flippo plaatjes, maar hij probeert ze toch ook nog te interesseren voor Ot en Sien. Luisterend naar Anton Siedsma, staat de tijd even stil. Sterker nog .: hij neemt je even mee naar vroegere tijden. Met groot enthousiasme laat hij Aap, Noot en Mies herleven. Maar ook zijn eigen verhaal laat je niet onberoerd. Van klein jongetje met een glutonkwastje en het ernstige ongeluk tot zijn verzameling en nieuwe hobby ..: hij praat over alles even open en met een enorm gevoel van geluk. Verzamelen om te vertellen.
Het verhaal van Anton Siedsma.

Hoe het begon

Anton Siedsma werd in 1945 geboren in het Friese Nijeberkoop. Op de boerderij mag hij als klein jongetje, samen met zijn moeder lijm op de plaatjes smeren. Lachend zegt hij het gluton lijmpotje nog te ruiken, als hij zijn ogen dicht doet. Alle dieren leerde hij kennen via de plaatjes uit het album De Boerderij. Ook op school was er een levendige handel in plaatjes ruilen. "In die tijd zaten er plaatjes op pakjes sigaretten. Ik zette iedereen aan het roken : van de bakkersknecht tot de slagerszoon en ik kreeg ze allemaal zo gek om de plaatjes aan mij te geven. Het verzamelgevoel is toen echt geboren", aldus Siedsma. Eveneens op de lagere school is zijn liefde voor Schoolplaten begonnen. Hij stond vaak in de hoek van de klas, met zijn neus boven op zo'n plaat. Maar ook als de leraar met behulp van de Vertelsel-plaat een verhaal vertelde, kon het Siedsma niet lang genoeg duren. "Vooral de tekeningen van Jetses vind ik prachtig", zegt Siedsma. "'De laatste hooivracht' of 'De lente op den akker' zijn zulke mooie platen; ik kan daar echt uren naar kijken!". In totaal zijn zeker wel ( er rond de ) vijfhonderd schoolplaten uitgegeven. De Aap - Noot - Mies - methode is op sommige scholen tot de zestiger jaren gehandhaafd. Maar op den duur verdwenen de platen en kaarten door de komst van audiovisuele leermiddelen en schooltelevisie.
Eenmaal op de kweekschool, moest Anton een biologie werkstuk maken. Toen hij het werkstuk over Friesland met plaatjes en al bij zijn leraar inleverde, bemerkte deze een gelijkenis met Jac. P. Thijsse, de schrijver van de Verkade albums. "Ik had nog nooit van deze man gehoord en ben me toen in hem gaan verdiepen. Ik had natuurlijk al een voorliefde voor plaatjes en de 'ontmoeting' met Jac. P Thijsse, heeft mijn liefde voor de Verkade albums alleen maar sterker gemaakt.", aldus Anton Siedsma. Jac. P. Thijsse werkte als onderwijzer in verschillende plaatsen en is mede-oprichter van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten. Daarnaast heeft hij het merendeel van de Verkade albums geschreven.

Een ongeluk maakte hem een fanatiek verzamelaar
Anton Siedsma heeft heel wat overeenkomsten met Jac. P. Thijsse kunnen ontdekken. Want ook Anton Siedsma heeft een loopbaan in het onderwijs gehad. Eerst voor de klas en later werd hij directeur van een basisschool in de Haarlemmermeer .Dingen overdragen en andere mensen enthousiast maken, heeft hij altijd het leukste gevonden. Het is zowat zijn missie te noemen. In die jaren was hij een passief verzamelaar. Siedsma zegt hierover: "ik bezocht beurzen en kocht regelmatig op rommelmarkten en via-via de nodige plaatjes-albums. Al met al heb ik in die tijd kasten vol verzameld. Maar het was meer hamsteren te noemen; verzamelen voor 'de heb'". Tot hem in 1989 een ernstig ongeluk overkomt op een reis door Indonesië. Hij wordt getroffen door een omvallende boom. Hij breekt daarbij bekken, heup, een aantal ribben en terug in Nederland, belandt hij in een rolstoel. Het betekent het einde van zijn onderwijs-loopbaan en het begin van een lange revalidatie periode, waarin zijn hobby een belangrijke rol gaat spelen. Hij is redelijk goed hersteld, maar heeft nog wel dagelijks last van de gevolgen van het ongeluk. "In mijn revalidatie-periode heb ik de tijd doorgebracht met het daadwerkelijk lezen van al mijn verzamelde albums. Dat werd dan ook mijn belangrijkste tijdsbesteding en dat heeft me echt op de been gehouden. Ik zie mijn leven nu als een herkansing. Noodgedwongen vul ik mijn tijd na het ongeluk heel anders in. Mijn hobby is nu mijn leven geworden en ik vind het ontzettend leuk om daar zo actief mee om te gaan. Er zijn zo'n 500 firma's die plaatjes en ruim tweeduizend albums hebben uitgegeven. Deze zijn allemaal in mindere of meerdere mate vertegenwoordigd in mijn collectie. Naast Verkade albums gaat mijn persoonlijke voorkeur uit naar plaatjes van firma's als Betuwe (Flipje ), Van Nelle ( Piggelmee ) en albums van Friese firma's zoals Wouda en Bouma. Als echte Fries gaat me daar het hart natuurlijk sneller van kloppen! Ik vertel er heel graag over en maak er ook graag andere mensen blij mee. Als ik een bod van zeg een paar honderd Euro kan krijgen voor een topstuk, verkoop ik het toch liever niet. Ik vind het leuker als mensen het kunnen inkijken en daar plezier aan beleven!", aldus Anton Siedsma.

Moeders en Grootmoeders erfgoed
Zoals het bij veel verzamelaars gaat : er komt een tijd dat de verzameling nagenoeg compleet is. Zo ook bij Anton Siedsma. Sinds kort heeft hij dan ook een nieuwe invalshoek in zijn hobby gevonden. Sinds eind vorig jaar geeft hij presentaties over zijn passie, in bejaardenhuizen, zorgcentra en verpleeghuizen. "Ik neem mijn Verkade albums mee", zegt Siedsma, "maar ook losse plaatjes, leesplankjes en schoolplaten. Bij zo'n presentatie begin ik meestal met de eerste regels van Piggelmee: 'In het land der blonde duinen, en niet heel ver van de zee, woonde eens een dwergenpaartje, en dat heette Piggelmee'. Dat kennen alle mensen. En het rijtje topografische namen van vroeger: Hoogezand, Sappemeer, enzovoort. Al die mensen kunnen dat dan feilloos opdreunen. Zelfs licht dementerende mensen zie je opbloeien : zo mooi. Daarna vertel ik over mijn plaatjesverzameling en het glutonkwastje van vroeger. Als je zoiets vertelt, weet de generatie van voor de jaren '50 zich dat heel goed te herinneren. Na Piggelmee en de Verkade albums stap ik over op Aap, Noot, Mies. Ik vertel met veel plezier mijn verhaal en mensen weten mij altijd nog prachtige anekdotes van vroeger te melden. Dat schept een leuke band en ik kom daardoor ook met heel veel boeiende mensen in contact".

100 jaar Verkade
In 1903 begon koekfabrikant Verkade heel onschuldig met een partij opgekochte Duitse plaatjes bij te sluiten bij verpakt koek en beschuit. Dit bleek een daverend succes. Net als de latere échte Verkade albums. Zo verschenen er tot de tweede wereldoorlog drie zogenaamde Plaatjesalbums en 27 Verkade-albums in een totale oplage van ruim twee miljoen stuks.
Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het eerste Verkade album, wordt er gewerkt aan een speciaal boekwerk 'Sprookjes van Verkade'. Anton Siedsma hoopt, dat de Verkade Stichting meewerkt aan de realisatie van dit idee. Dit wordt dan ook zeker weer een waar collectors item voor de Verkade verzamelaars!

VerzamelaarsJaarbeurs
Door zijn actieve verzamelliefde zogezegd, wordt Anton Siedsma steeds meer gevraagd door stichtingen om op tentoonstellingen en markten te staan. Zo staat Siedsma ook al heel wat jaren op de VerzamelaarsJaarbeurs in Hal 8, stand 8407. Hij doet graag een oproep aan iedereen om plaatjes, albums en reclame-prentjes mee te nemen en aan hem te laten zien. Het gaat hem zeker niet altijd om de koop of verkoop, maar meer om het verhaal erachter. Want leven in het nu en praten over prenten uit de tijd van toen, vindt Anton Siedsma nog altijd het leukst!
Voor nadere informatie & eventuele ruil, koop of verkoop: Anton Siedsma: tel: 023 - 5614727

Special door Charlotte Nijsten in het Gratis Magazine van de VERZAMELAARSJAARBEURS april 2003